Celem działania pomocy społecznej, która jest instytucją polityki społecznej państwa jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których same nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876 i 2369 oraz z 2021 r. poz. 794 i 803) ).
W związku z powyższym, w piaseczyńskim Ośrodku Pomocy Społecznej powstał Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy- zespół specjalistów ds. interwencji kryzysowej, przemocy domowej, pomocy psychologicznej. Zespół wspiera działania pracowników socjalnych, którzy pomocy udzielają zwykle w przypadkach: ubóstwa; sieroctwa; bezdomności; bezrobocia; niepełnosprawności; długotrwałej lub ciężkiej choroby; przemocy w rodzinie; bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizmu, narkomanii, bezradności wychowawczej i innych wymienionych w art. 7 ustawy z 12 marca 2004 o pomocy społecznej . Wszystkie wymienione sytuacje mogą sprzyjać występowaniu przemocy wobec bliskich lub z niej wynikać. Przemoc domowa może być przyczyną dysfunkcji rodziny jak i może być konsekwencją dysfunkcji wyżej wymienionych.
Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy powołany jest w celu przeciwdziałania przemocy w rodzinach mieszkańców naszego rejonu, diagnozowania sytuacji i potrzeb osób dotkniętych przemocą. Procedura Niebieskiej Karty jest narzędziem pracy Zespołu, pracownicy ZDSP prowadzą spotkania grup roboczych z osobami wskazanymi jako te, wobec których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą, z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc. W spotkaniach grup uczestniczą policjanci dzielnicowi, pedagodzy szkolni, kuratorzy zawodowi i społeczni.
Zespół ds.Przeciwdziałania Przemocy pozyskuje informację o występowaniu przemocy w rodzinie z następujących źródeł: od pracownika socjalnego lub specjalisty, który uzyskał informację od klienta podczas przeprowadzania wywiadu środowiskowego, podczas rozmowy telefonicznej jak i bezpośredniego kontaktu z osobą doznającą przemocy, w wyniku zgłoszenia problemu przez inne osoby (dalszą rodzinę, sąsiadów, znajomych lub innych świadków), poprzez zawiadomienie od przedstawicieli innych instytucji gminnych.
Zespół do spraw przemocy interweniuje w środowiskach domowych, w sytuacjach zgłoszeń podejrzenia stosowania przemocy wobec dorosłych, dzieci lub seniorów, osób niepełnosprawnych, w sytuacjach podejrzenia niewydolności wychowawczej czy chorób psychicznych. W przypadku rażących zaniedbań, zagrożenia zdrowia i życia, pracownicy ZDSP wraz z funkcjonariuszami Policji i pracownikami ochrony zdrowia mają prawo zabezpieczyć małoletnie dzieci i umieścić je w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Procedura postępowania Zespołu ds.Przeciwdziałania Przemocy w przypadku bezpośredniego kontaktu z osobą doznającą przemocy polega na:
– przeprowadzeniu wywiadu wstępnego dotyczącego aktualnej sytuacji domowej,
– wszczęcie procedury Niebieskiej Karty, ustalenie oczekiwań klienta, z uwzględnieniem jego potrzeb, celów, metod i czasu pomocy,
– edukacji dotyczącej zjawiska przemocy,
– monitorowaniu i wspieraniu podejmowanych działań ustalonych w planie działania
W ramach współpracy z innymi instytucjami MGOPS jest w stałym kontakcie z przedstawicielami Sądu Rejonowego, Komendy Powiatowej Policji, Opieki medycznej, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Punktu Konsultacyjnego, Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Gorze Kalwarii, Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Pyrach, Poradni Psychologiczno – Pedagogicznych, Placówek Oświatowych, Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, Miejsko – Gminnego Ośrodka Sportu i Rekreacji, świetlic środowiskowych, Ośrodka Kuratorskiego w Piasecznie, domów samotnych matek, ośrodków szkolno – wychowawczych i innych.
Zespół ds.Przeciwdziałania Przemocy MGOPS jako priorytet traktuje bezpieczeństwo osoby doznającej przemocy, wysłuchanie i rozumienie osoby, nieocenianie i wspieranie, poufność, autonomię i motywację do zmian. Zespół specjalistów, ze względu na odrębny charakter pracy poszczególnych członków, świadczy kompleksowe wsparcie.
Z dniem 1 sierpnia 2010 r. weszła w życie ustawa z 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842). Na podstawie nowego brzmienia art. 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) do zadań własnych gminy należy tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w tym opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie (ust.2 pkt1), w związku z powyższym, przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej działa Gminny Zespół Interdyscyplinarny, który składa się z 11 członków- przedstawicieli MGOPS, Policji, Oświaty, Służby Zdrowia i GKRPA.
Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie odnoszą się do działań podejmowanych na poziomie lokalnym, a więc na terenie gminy. W wyniku tychże zmian, w kontekście działania systemu pomocy osobom pokrzywdzonym, m.in. ulepszono koordynację działań różnych służb poprzez powoływanie zespołów interdyscyplinarnych i możliwość funkcjonowania grup roboczych, zwiększono kompetencje i uprawnienia służb związanych z przemocą w rodzinie, wprowadzono zakaz stosowania kar cielesnych wobec dzieci, uprawniono osoby doznające przemocy w rodzinie do uzyskania bezpłatnie zaświadczenia lekarskiego, stwierdzającego uszkodzenia ciała w wyniku przemocy fizycznej, wyeliminowano konieczność uzyskania zgody od osób zainteresowanych w sprawie prowadzenia „Niebieskiej Karty”, zniesiono wymóg zgody zarówno osoby doznającej przemocy jak i stosującej przemoc na przetwarzanie ich danych osobowych.
“Ustawa antyprzemocowa”, która weszła w życie 30 listopada 2020 (Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Dz.U. 2005 Nr 180 poz.1493)- daje możliwość szybkiej izolacji sprawcy przemocy w sytuacji, w której przemoc zagraża życiu lub zdrowiu osób, wobec których jest stosowana. W opisywanej ustawie szczegółowiono procedurę zabezpieczenia osoby poszkodowanej przed sprawcą przemocy w postaci zakazu zbliżania się do osób poszkodowanych lub miejsca zamieszkania w określonym czasie, umożliwiono eksmitowanie sprawców z mieszkania poprzez nakaz opuszczenia lokalu- art.11a -zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia mieszkania.
Zespół ds.Przeciwdziałania Przemocy przypomina i uczula, w związku z treścią art.12, Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Dz.U. 2005 Nr 180 poz.1493, obowiązku zawiadamiania o podejrzeniu popełnienia przestepstwa:
“1.Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora. 2. Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.”
